Job crafting – ook wel ‘baan boetseren’ genoemd – is het doen van kleine aanpassingen in de huidige baan door de werknemer zelf. Deze aanpassingen hebben als doel vanuit eigen invloed een betere aansluiting tussen persoon en werk te realiseren. Dit kan volgens wetenschappers en praktijkbevindingen positieve effecten opleveren voor de werknemer zelf, collega’s, klanten en de werkgever. Job crafting is aantrekkelijk, omdat het duurzame inzetbaarheid stimuleert, aansluit bij talentgericht werken, past bij nieuwe manieren van werken en gemakkelijk dagelijks toe te passen is.
Truc of relevante werk-/zienswijze
Ik hoor je al denken: ‘Weer een nieuw foefje om zelf dé ideale droombaan te creëren?!’ Nee,
dat niet. Elke baan houdt altijd minder leuke kanten waarmee je medewerkers nu eenmaal mee moeten dealen. Feit is wel dat je invloed hebt op bepaalde aspecten in je werk en het vergroten of verkleinen daarvan. Iedereen kan in bepaalde mate zelf meer energie gevende of minder energievretende aspecten realiseren. Mits je werknemer daar de ruimte voor krijgt, de relevantie ervan inziet en hij/zij zelf vanuit een proactieve houding invloed en verantwoordelijkheid durft te nemen. Dat eerste is niet altijd aanwezig en dat laatste vinden werknemers vaak spannend. Een coach of adviseur kan hierin een begeleidende rol spelen.
Praktisch aan de slag
Voordat werknemers aan de slag kunnen met het daadwerkelijk craften van zijn/haar job is het nodig eerst zicht te hebben op wie hij/zij is, wat diegene kan, wat hij/zij wenst en hoe zijn/haar werk er nu uitziet. In essentie vormt het kijken door een waarderende bril de basis. Zo kunnen Job crafters vanuit een proactieve houding voortbouwen op dat wat al aanwezig is: talenten, drijfveren en energie gevende factoren. Diverse praktische tools kunnen hierbij helpen.
Positieve effecten
Door – bij de persoon passende – kleine aanpassingen te doen in de eigen baan, kan iemand meer werkplezier en bevlogenheid ervaren. Daardoor zullen motivatie en betrokkenheid toenemen en een werknemer zal productiever werken. De kans op uitval (ziekte, uitputting of burn-out) neemt daarmee af. Zoals je ziet hebben we het hier over opbrengsten die zowel de werknemer en het team als de organisatie ten goede komen!
Keerzijdes en spanningen
Helaas kent Job crafting ook belemmeringen en obstakels. Zo kan bevlogenheid en talentdoorschieten, hetgeen op lange termijn kan leiden tot burn-out. Ook kan iemand vastlopen op
belemmerende persoonseigenschappen (doorzettingsvermogen en perfectionisme blijken in de praktijk nogal eens beproefd te worden…). Een coach kan in deze gevallen begeleiden door aan te zetten tot reflectie, samen te onderzoeken waar iemand vastloopt, wat iemand nodig heeft in het proces en praktische oefeningen aanreiken.
Mensgericht avontuur
Medewerkers vormen het belangrijkste kapitaal in een organisatie; hun welbevinden en ontwikkeling staat voorop. Deze gedachte kan enorm ondersteunend zijn bij het gebruik van Job crafting, als instrument én als perspectief.
Boekentip:
Wil je meer weten over Job crafting, wetenschappelijke achtergrond, er praktisch mee aan de slag of anderen begeleiding bieden in het aanpassen van hun baan? Koop dan het praktische boek ‘Aan de slag met Job craften – Meer plezier en energie in je werk’ wat door mijzelf is geschreven.
Dit artikel is geschreven door Maria Dekker, coach & trainer bij Bye Bye Burnout, opleidingskundige en auteur.