Als je van een burn-out wilt afkomen, krijg je al snel het advies om het rustiger aan te doen. Maar dat helpt niet altijd. Als je wilt herstellen, dan is het soms beter om na te streven wat je wel wilt dan om af te zien van wat je niet wilt. Dat klinkt misschien wat simpel alsof van een burn-out afkomen heel makkelijk is – wat het ook eigenlijk is als je weet hoe – en dat ga ik je hieronder toelichten met een voorbeeld.
Petra (43) werkt in de zorg en had zich helemaal een slag in de rondte gewerkt. Het begon ermee dat ze extra taken en nog wat tijdelijk werk van haar collega’s moest overnemen. Even later kreeg zij daar de taken van een chronisch zieke collega bij. Op een gegeven moment werkte Petra meer dan 70 uur per week. Ze dacht zolang het maar tijdelijk is, zo’n drie maanden ofzo houdt ik dat wel vol. Maar na drie maanden waren er nog geen vervangers gevonden. Ook niet na zes maanden. En toen er eindelijk wel een vervanger kwam, stortte Petra volledig in.
Inmiddels zit Petra al een kleine zes maanden thuis. Ze leest de krant, af en toe een boek, ze knutselt wat in- en om huis, ze wandelt zo nu en dan en slaapt gelukkig inmiddels wel een stuk beter dan toen ze net was uitgevallen. Maar echt goed voelt ze zich nog lang niet. Ze is nog steeds vaak angstig. Met name voor grote mensenmassa’s is ze bang dat er dan bijvoorbeeld in Amsterdam tijdens Koningsdag een aanslag gepleegd gaat worden. Totaal onrealistisch om daar in oktober een angst voor te hebben voor een evenement eind april, maar ze blijft bang. Door al deze angst blijft Petra stresshormonen aanmaken. En daar had ze er eigenlijk al teveel van.
Net als veel anderen met burn-outklachten lukt het Petra niet om van die angstgevoelens af te komen. Petra is vooral bang dat de burn-out tot niet te repareren schade heeft geleid. Ook een onrealistische angst, want juist een burn-out leert jezelf heel veel over het menselijk lichaam en met name je eigen lichaam. Zeker ook je grenzen aanvoelen is een hele belangrijke les die een burn-out je leert.
Maar wat wil je dan?
In plaats van weg te lopen van mogelijke stress, doe je er beter aan om je af te vragen waar je naartoe zou willen bewegen. Petra zou bijvoorbeeld graag weer willen gaan sporten. Maar ze is bang om na een kwartiertje helemaal kapot te zijn en dat het dan weer helemaal mis gaat. Maar je hoeft ook niet direct negentig minuten te gaan knallen, en zeker niet als je met burn-out klachten te maken hebt. Los van het feit dat je hier de energie niet voor hebt, is een kwartiertje op low intensity fitnessen in de sportschool echt al een hele prestatie.
Mijn suggestie is dan ook om het anders aan te pakken. Focus op wat je wilt bereiken en deel dat op in tussendoelen. Bijvoorbeeld eerst rustig fitnessen en dan verder opbouwen.
Op die manier laat Petra haar grote doel los en werkt ze aan haalbare en bereikbare tussendoelen. Het voordeel van een bereikbaar doel is dat je je richt op je omgeving en niet constant aan het evalueren bent hoe het met je gaat. Bijkomend voordeel is dat je er blij van wordt en in plaats van stresshormonen de plezierhormonen dopamine en serotonine aanmaakt.
Natuurlijk moet Petra niet overdrijven in haar grote einddoel, maar zolang Petra zich niet laat leiden door de angst te veel te doen en streeft naar meer plezier, zal ze een stuk sneller van haar burn-out af zijn.