In 2018 kampte ruim 17 procent van de werknemers met burn-outklachten (TNO, CBS) en dat is veel, zeker ten opzichte van een paar jaar terug. ‘Het moderne (werkzame) leven is een stuk stressvoller dan pak ‘m beet twintig jaar geleden’ meldt de Volkskrant. Een ontwikkeling die hierbij een stress verhogende rol zou kunnen spelen is de alomtegenwoordigheid van digitale communicatiemiddelen.
Eén op de drie werknemers zit voor zijn werk de hele dag op het internet*. Daar blijft het niet bij, want tussendoor worden we constant afgeleid door allerlei pop-ups via sociale media zoals LinkedIn, Twitter, Facebook en Instagram op. En als we in de trein terug naar huis of ’s avonds op de bank zitten, grijpen we gewoon weer opnieuw naar onze tablet of smartphone.
Behalve tijdens ons werk zijn we tegenwoordig ook buiten werktijd bereikbaar voor onze baas en collega’s. Het is zo makkelijk om nog even snel een appje naar die ene collega te sturen, en je werkmail openen om te kijken of er iets belangrijks binnen is gekomen moet kunnen, toch?
Continu ‘aan’ staan (en dus continu bereikbaar zijn) lijkt voor velen van ons volstrekt normaal geworden. Tegelijkertijd ervaren we het ook als een last, want het kan een opgejaagd gevoel geven, concentratieproblemen opleveren en een hoop energie kosten. Ons brein kan al die sociale prikkels en miljarden informatiebrokjes niet aan, simpelweg omdat het daar evolutionair gezien niet klaar voor is**. Het is dan ook niet vreemd dat digitale en sociale media tegenwoordig als mogelijke medeveroorzakers van burn-out worden gezien.
Diverse initiatieven proberen onze constante bereikbaarheid in te dammen. Zo mogen werkgevers in Frankrijk hun werknemers sinds 2017 niet meer buiten werktijd mailen en zo stelt de PvdA voor om het ‘recht op onbereikbaarheid’ in te voeren. Uiteindelijk is het een issue dat gaat over wat we tegenwoordig met z’n allen ‘normaal’ vinden, maar nog veel meer gaat het over het vermogen tot het bewaken van je eigen grenzen. Of je constant ‘aan’ staat is een keus, of je het risico wilt lopen dat het lichtje vanzelf een keer uit gaat dus ook.
- Effectief aan het werk? Schakel elk (privé gerelateerde) social media kanaal uit, zodat je daardoor niet afgeleid kan worden;
- Verwacht je geen belangrijk telefoontje? Zet je telefoon dan op stil en leg ‘m met het scherm naar beneden gedraaid. Elk geluidje dat je hoort of lichtje dat je ziet knipperen leidt af;
- Werk en privé gescheiden houden? Gebruik tijdens je werk een andere telefoon dan die je in privétijd gebruikt en houd zakelijke netwerken (bijv. LinkedIn) gescheiden van privé kringen (bijv. Facebook);
- Genoeg van al die meldingen van binnenkomende mails? Stel de synchronisatie van je mail in op twee keer per dag. Voor spoedgevallen bellen ze je maar;
- Ready for the real challenge? Schakel op een vrije dag je computer en smartphone gedurende een paar uur helemaal uit en maak tijd voor jezelf. Doe iets leuks, ga naar buiten of ga lekker sporten. Of doe gewoon eens even niks en geef je brein alle ruimte en rust die het nodig heeft.
Enne… als jij net zo goed zorgt voor jezelf als voor de batterij van je smartphone, is de kans dat je lichtje uit zal doven alweer een heel stuk kleiner ;)
* Vries, de J. Regelmatig emotioneel uitgeput: het overkomt zo’n één op de drie werkenden. In: De Volkskrant, 11 april 2019.
**Hoogendijk, W. & de Rek, W. (2017). Van big bang tot burn-out. Amsterdam: Balans
Dit blog is geschreven door Maria Dekker, COO van Bye Bye Burnout